ৰাৱণৰ ক্ৰোধ আৰু সীতাক হত্যা কৰিবলৈ উদ্যত

ৰামায়ণ বৃত্তান্ত
  1. আদিকাণ্ড - প্ৰথম অধ্যায়
  2. ৰামায়ণ বৃত্তান্ত - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২
  3. ৰাক্ষসৰ কথা - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৯
  4. সূৰ্যবংশৰ বিৱৰণ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১০
  5. দশৰথৰ বিবাহ - কৌশল্যা - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১২
  6. দশৰথৰ বিবাহ - কৈকেয়ী - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১২
  7. দশৰথৰ বিবাহ - সুমিত্ৰা আৰু অন্যান্য ৰাণী - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১৫
  8. শনিৰ দৃষ্টি - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১৭
  9. শনিৰ বৰ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২০
  10. সিন্ধু মুনি বধ আৰু অভিশাপ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২২
  11. দশৰথৰ বৰ : কৈকেয়ীক - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২৬
  12. অপুত্ৰক দশৰথৰ চিন্তা - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২৭
  13. ঋষ্যশৃঙ্গৰ কাহিনী - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২৮
  14. ঋষ্যশৃঙ্গৰ উপস্থিতিত যজ্ঞ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৩২
  15. দশৰথৰ গৃহত নাৰায়ণৰ অংশৰ স্থিত - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৩৪
  16. পায়স ভক্ষণ আৰু সন্তান জন্ম - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৪০
  17. জনকৰ ঘৰত সীতাৰ জন্ম - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৪৬
  18. গুহক চণ্ডাল - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৪৭
  19. ৰাক্ষস বধৰ উদ্দেশ্যে ৰাম - লক্ষণৰ আনয়ন - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৫০
  20. ৰাম - লক্ষণ আৰু বিশ্বামিত্ৰ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৫২
  21. তাৰকা ৰাক্ষসীক বধ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৫৪
  22. মাৰীচ বধ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৫৬
  23. সীতা স্বয়ম্বৰলৈ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৫৮
  24. কান্যকুজ্বৰ বিৱৰণ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৬৩
  25. উনপঞ্চাশত বায়ুৰ উত্পত্তি - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৬৪
  26. অহল্যাৰ শাপ - মুক্তি - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৬৫
  27. ৰামৰ হৰধনু ভঙ্গ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৭০
  28. স্বয়ম্বৰত যুদ্ধ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৭৫
  29. দশৰথক আনিবলৈ কটকী প্ৰেৰণ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৮০
  30. চাৰি ভাইৰ বিবাহ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৮২
  31. ৰাম - পৰশুৰাম সংঘৰ্ষ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৮৫
  32. অযোধ্যাকাণ্ড - দ্বিতীয় অধ্যায়
  33. ৰামচন্দ্ৰৰ অযোধ্যালৈ আগমন - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৯২
  34. ৰামচন্দ্ৰক যুৱৰাজ পতাৰ প্ৰস্তাৱ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৯৩
  35. ৰামচন্দ্ৰৰ অভিষেকৰ আয়োজন - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৯৪
  36. মন্থৰাৰ কুমন্ত্ৰণা - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৯৬
  37. কৈকেয়ীয়ে বৰ বিচাৰে - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৯৭
  38. দশৰথৰ মনত দুখ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৯০২
  39. কৈকেয়ীয়ে ৰামক বৰৰ কথা কয় - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১০৪
  40. ৰাম বনলৈ যাবলৈ ওলায় - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১০৪
  41. লক্ষণৰ ক্ৰোধ আৰু ৰামৰ প্ৰবোধ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১০৬
  42. বনবাসৰ কথা সীতাক জনায় - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১১০
  43. লক্ষণো বনলৈ ওলায় - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১১৪
  44. ৰামচন্দ্ৰৰ বিদায় - প্ৰাৰ্থনা - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১১৫
  45. ৰামচন্দ্ৰৰ বাকলি বস্ত্ৰ পৰিধাণ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১১৭
  46. ৰাম - লক্ষণ - সীতাৰ বনবাস গমন - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১১৯
  47. ৰামচন্দ্ৰই প্ৰজাক শান্ত্বনা দিয়ে - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১২২
  48. ৰামচন্দ্ৰ - গুহক সাক্ষাত্ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১২৩
  49. মন্ত্ৰী সুনম্তক বিদায় - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১২৪
  50. ভৰদ্বাজ মুনিৰ আশ্ৰমত প্ৰৱেশ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১২৫
  51. দশৰথৰ মৃত্যু -গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১৩১
  52. ৰাণীসকলৰ বিলাপ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১৩৩
  53. কৌশল্যাই কৈকেয়ীক ভৰ্ত্সনা কৰে - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১৩৪
  54. ভৰতক মতাই আনে - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১৩৫
  55. ভৰতৰ খং - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১৩৭
  56. কুঁজীৰ বিলাই - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১৩৯
  57. কৌশল্যা আৰু ভৰতৰ কথা-বতৰা - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১৪০
  58. দশৰথ ৰজাৰ প্ৰেতকাৰ্য্য - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১৪১
  59. ৰামক মাতি আনিবলৈ দিহা - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১৪৩
  60. ৰামক বিচাৰি ভৰতৰ যাত্ৰা - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১৪৪
  61. ভৰত-গুহৰ মিলন - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১৪৬
  62. গুহকৰ সাহায্য দান - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১৪৯
  63. ভৰদ্বাজ মুনিৰ অতিথি সত্কাৰ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১৫০
  64. চিত্ৰকূটত ৰাম - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১৫১
  65. ভৰতে ৰামক লগ পায় - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১৫৩
  66. দশৰথৰ মৃত্যুৰ বাতৰিত শোক-প্ৰকাশ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১৫৩
  67. ৰামৰ পিণ্ড দান - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১৫৫
  68. ঋষি আৰু মাতৃসকলৰ লগত ৰামৰ সাক্ষাত্ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১৫৫
  69. ৰামৰ খৰম লৈ ভৰতৰ প্ৰত্যাগমন - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১৫৭
  70. সিংহাসনত খৰম স্থাপন - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১৫৮
  71. অৰণ্যকাণ্ড - তৃতীয় অধ্যায়
  72. অত্ৰি ঋষিৰ আশ্ৰমত ৰাম সীতা - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১৬৯
  73. দণ্ডকাৰণ্যত ৰামৰ প্ৰৱেশ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১৬৪
  74. ৰামচন্দ্ৰ - সীতাৰ কথোপকথন - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১৬৭
  75. ৰামৰ আগত মাণ্ডকৰ্ণি মুনিৰ বৃত্তান্ত - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১৬৯
  76. অগস্ত্য মুনিৰ আশ্ৰমত প্ৰৱেশ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১৬৯
  77. জটায়ুৰ লগত সাক্ষাত্ আৰু শূৰ্পনখাৰ নাক - কাণ ছেদন - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১৭১
  78. ৰাক্ষসৰ লগত যুদ্ধ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১৭৫
  79. খৰ দুষণ বধ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১৭৬
  80. মাৰীচৰ মৃগৰূপ ধাৰণ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১৮৭
  81. ৰাৱণৰ তপস্বী বেশ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১৮৭
  82. সীতাৰ আগত ৰাৱণৰ আত্ম পৰিচয় - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১৯১
  83. ৰাৱণৰ গৰ্ব - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১৯৪
  84. ৰাৱণে সীতাক হৰণ কৰে - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১৯৫
  85. ৰামক মাৰিবলৈ ৰাক্ষস নিয়োগ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১৯৮
  86. সীতাই ৰাৱণক অভিশাপ দিয়ে - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১৯৯
  87. সীতাই ৰাৱণক ৰ্ভতসনা কৰে - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২০০
  88. সীতাক বিচাৰি নেপাই ৰামৰ আক্ষেপ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২০২
  89. জটায়ুৱে সীতাৰ বাতৰি দিয়ে - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২০৩
  90. কৱদ্ধৰ লগত সাক্ষাত্ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২০৫
  91. চম্পা সৰোবৰত ৰাম-লক্ষণ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২০৬
  92. কিষ্কিন্ধ্যাকাণ্ড - চতুৰ্থ অধ্যায়
  93. ৰামৰ লগত সুগ্ৰীৱৰ মিত্ৰতা - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২০৯
  94. ৰামৰ আগত সীতাৰ অলঙ্কাৰ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২১০
  95. বালী বধৰ আয়োজন - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২১০
  96. বালী - সুগ্ৰীৱৰ যুদ্ধ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২১৪
  97. ৰামে বালীক বধ কৰে - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২১৮
  98. বালীয়ে ৰামক তিৰস্কাৰ কৰে - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২২১
  99. বালীৰ ভাৰ্য্যা তাৰাৰ বিলাপ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২২৩
  100. তাৰাৰ অভিশাপ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২২৪
  101. সুগ্ৰীৱৰ অভিষেক - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২২৭
  102. সুগ্ৰীৱৰ প্ৰতি ৰামৰ সন্দেহ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২২৮
  103. সুগ্ৰীৱৰ সৈন্য সংগ্ৰহ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২৩২
  104. সসৈন্যে সুগ্ৰীৱ উপস্থিত - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২৩৩
  105. বালীপুত্ৰ অঙ্গদৰ দ্ধাৰা ৰাক্ষস বধ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২৩৬
  106. বানৰ সৈন্যৰ স্বয়ংপ্ৰভা সাক্ষাত্ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২৩৭
  107. বানৰ সৈন্যৰ সমাবেশ : সাগৰ দৰ্শন - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২৩৮
  108. জটায়ুৰ মৃত্যুত সম্পাতিৰ শোক - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২৪১
  109. সুপাৰ্শ্বই ৰাৱণ আৰু সীতাক দেখে - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২৪৩
  110. সুন্দৰাকাণ্ড - পঞ্চম অধ্যায়
  111. সাগৰৰ পাৰত বানৰ সৈন্যৰ মন্ত্ৰণা - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২৪৬
  112. হনুমন্তৰ পৰিচয় - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২৪৭
  113. হনুমন্তৰ লঙ্কা যাত্ৰা - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২৪৯
  114. লঙ্কাৰ বিৱৰণ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১৫১
  115. হনুমন্তই সীতাক বিচাৰি পায় - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ১৫৬
  116. ৰাৱণৰ কক্ষত সীতা - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২৫৮
  117. সীতা আৰু হনুমন্তৰ কথোপকথন - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২৬৩
  118. হনুমন্ত আৰু ৰাক্ষসৰ যুদ্ধ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২৬৯
  119. হনুমন্ত আৰু জম্বুমালীৰ যুদ্ধ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২৭০
  120. হনুমন্ত আৰু বিৰুপাক্ষৰ যুদ্ধ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২৭১
  121. হনুমন্ত আৰু অক্ষকুমাৰৰ যুদ্ধ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২৭২
  122. ইন্দ্ৰজিত আৰু হনুমন্তৰ যুদ্ধ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২৭৩
  123. হনুমন্তৰ নেজত জুই আৰু লঙ্কা দাহ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২৭৭
  124. হনুমন্তৰ প্ৰত্যাগমন - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২৮০
  125. বানৰ সৈন্যই মধুফল খায় - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২৮৪
  126. হনুমন্তই ৰামক সীতাৰ বাতৰি দিয়ে - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২৮৫
  127. ৰাম-লক্ষণৰ লঙ্কা যাত্ৰা - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২৮৭
  128. ৰাৱণক বিভীষণৰ সজ উপদেশ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২৮৯
  129. ৰাৱণৰ কুমন্ত্ৰণা - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২৯০
  130. বিভীষণক ৰাৱণৰ পদাঘাত - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২৯২
  131. লঙ্কাকাণ্ড - ষষ্ঠ অধ্যায়
  132. ৰামৰ সৈন্যবল সম্পৰ্কে জানিবলৈ ৰাৱণৰ আগ্ৰহ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ২৯৮
  133. ৰাৱণৰ ছলনা আৰু সীতাৰ বেজাৰ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৩০৩
  134. ৰাৱণক সজউপদেশ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৩০৬
  135. সুবেল পৰ্বতত ৰাম-লক্ষণ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৩০৮
  136. ৰাম-লক্ষণৰ নাগপাশ মোচন - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৩১২
  137. ধুম্ৰাক্ষৰ যুদ্ধ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৬২১
  138. সেনাপতি ব্ৰজদ্ৰংষ্ট - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৩২৩
  139. প্ৰহস্তৰ যুদ্ধযাত্ৰা - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৩২৫
  140. অনেক ৰাক্ষসৰ যুদ্ধ আৰু পতন - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৩২৭
  141. ৰাৱণৰ যুদ্ধ যাত্ৰা - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৩২৮
  142. লক্ষণৰ হাতত ৰাৱণৰ পৰাজয় - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৩২৯
  143. কুম্ভকৰ্ণৰ যুদ্ধ - যাত্ৰা - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৩৩৫
  144. কুম্ভকৰ্ণৰ যুদ্ধ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৩৩৮
  145. ৰাম-লক্ষণৰ হাতত কুম্ভকৰ্ণৰ পতন - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৩৪৩
  146. অতিকায় ৰাক্ষসৰ যুদ্ধ আৰু পতন - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৩৪৬
  147. ইন্দ্ৰজিতৰ যুদ্ধ : ৰাম-লক্ষণ অচেতন - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৩৫১
  148. হনুমন্তই ঔষধ আনি জীৱন দান দিয়ে - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৩৫৩
  149. বানৰ সৈন্যৰ আক্ৰমণ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৩৫৪
  150. কুম্ভ নিকুম্ভৰ যুদ্ধ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৩৫৬
  151. ইন্দ্ৰজিতৰ পুনৰ যুদ্ধ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৩৫৯
  152. ৰামক বিভীষণৰ প্ৰবোধ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৩৬২
  153. ইন্দ্ৰজিত বধ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৩৬৫
  154. ৰাৱণৰ ক্ৰোধ আৰু সীতাক হত্যা কৰিবলৈ উদ্যত - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৩৭৩
  155. লক্ষণৰ শক্তিশেল - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৩৭৯
  156. হনুমন্তৰ গন্ধমাদন আনয়ন - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৩৮৫
  157. গন্ধমাদন পুনৰ থৈ আহে - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৩৮৮
  158. ৰাম ৰাৱণৰ যুদ্ধ : ৰাৱণ বধ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৩৯০
  159. ৰামৰ আগত সীতাৰ উপস্থিতি - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৩৯৯
  160. সীতাৰ অগ্নি পৰীক্ষা - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৪০২
  161. ৰামৰ অযোধ্যালৈ যাত্ৰা - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৪০৭
  162. অযোধ্যাত ৰামৰ প্ৰৱেশ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৪১০
  163. ৰামচন্দ্ৰৰ ৰাজ্যাভিষেক - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৪১৬
  164. হনুমন্ত প্ৰভৃতিৰ অযোধ্যা ত্যাগ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৪১৭
  165. উত্তৰা কাণ্ড - সপ্তম অধ্যায়
  166. সীতাৰ বনবাস - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৪২০
  167. বাল্মীকিৰ আশ্ৰমত লৱ-কুশৰ জন্ম - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৪২১
  168. ৰামৰ অশ্বমেধ যজ্ঞ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৪২২
  169. লৱ-কুশৰ ৰামায়ণ কথন - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৪২৭
  170. হনুমন্তৰ জন্ম পৰিচয় - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৪৩৩
  171. লৱ-কুশৰ পৰিচয় - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৪৩৬
  172. সীতাক আনিবলৈ হনুমন্তক প্ৰেৰণ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৪৩৭
  173. ৰামৰ ৰাজসভাত সীতা - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৪৪১
  174. সীতাৰ বেজাৰ আৰু পাতাল প্ৰৱেশ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৪৪২
  175. পৃথিৱীৰ প্ৰতি ৰামৰ ক্ৰোধ - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৪৪৬
  176. পাতালত সীতা - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৪৪৭
  177. ভৰতৰ পুত্ৰক ৰাজ্য দান - - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৪৪৮
  178. ৰামৰ লক্ষণ বৰ্জন - - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৪৫২
  179. লক্ষণক বিচাৰি ৰামৰ বন যাত্ৰা - - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৪৫৮
  180. ৰামচন্দ্ৰৰ স্বৰ্গযাত্ৰা - - গ্ৰন্থত সন্নিবিষ্ট পৃষ্ঠা নং ৪৬৪


৩৭ অধ্যায় ।

ৰাৱণৰ ক্ৰোধ আৰু সীতাক হত্যা কৰিবলৈ উদ্যত ।

পদ ।

ৰামদেৱ থাকিলন্ত কৌতূহল ভাৱে ।

বাৰ্ত্তা পৰি পৰি গৈলা ৰাৱণৰ ঠাৱে ॥১

ৰণশেষ যিবা ইন্দ্ৰজিতৰ লগৰ ।

কৰযোৰ কৰি বোলে দেৱ লঙ্কেশ্বৰ ॥২

শুনিয়োক ৰাজা চিত্ত কৰিয়োক থিৰ ।

শুনা ৰণে পৰিলন্ত ইন্দ্ৰজিত বীৰ ॥৩

ইন্দ্ৰে যাত হাৰিলা আউৰ সুৰগণে ।

হেন বীৰ জিনিলন্ত দুৰ্জয় লক্ষ্মণে ॥৪

পাঞ্চদিন পাঞ্চ ৰাতি দেখিলোহোঁ ৰঙ্গ ।

দুৰ্ঘোৰ সমৰে কেহোঁ নেদিলেক ভঙ্গ ॥৫

লক্ষ্মণ বীৰক কোনে যুজিবেক আন ।

নাহিকে সদৃশ মেঘনাদৰ সমান ॥৬

লক্ষ্মণৰ শৰে গাৱে উদ্ধাৱয় বিষ ।

বাতুল ভৈলাহা একো নপান্ত উদ্দেশ ॥৭

শিৰ ছেদ কৰিলন্ত লক্ষ্মণৰ শৰে ।

নিৰ্ম্মল স্বৰ্গক পাইল তোমাৰ কুমাৰে ॥৮

লঙ্কেশ্বৰে শুনিলন্ত তনয়ৰ বধ ।

নিশ্চলে পৰিলা কুৰি নয়ন তবধ ॥৯

বিমূৰ্চ্ছিত ভৈলা তমোময় অন্ধকাৰ ।

ফুৰনি দেখিলা চিত্ত স্থিৰ নোহে তাৰ ॥১০

সুশীতল জলে তিয়াইলন্ত মন্ত্ৰীগণে ।

অনন্তৰে কতোক্ষণে লভিলা চেতনে ॥১১

চেতন লভিয়া উঠি ৰাজা দশগ্ৰীৱে ।

হা হা পুত্ৰ বুলি মুঠি হানিলন্ত হিয়ে ॥১২

ক্ৰন্দন কৰয় ৰাজা গম্ভৰী যে নাদে ।

বিলাপ কৰয় ৰাজা মনত বিষাদে ।১৩

হৰি হৰি বাপ সুৰপতিক ভঙ্গাইলে ।

ইন্দ্ৰজিত নাম বৰ কীৰিতি আনাইলে ॥১৪

ত্ৰিভুবনে চমৎকাৰ মুনিষ বলাইলে ।

লক্ষ্মণৰ হাতে কেনে প্ৰাণ হৰুৱাইলে ॥১৫

স্বৰ্গত ইন্দ্ৰক জিনি মনালেক কাপ ।

পৃথিবীৰ ৰাজা তোৰ নসহে প্ৰতাপ ॥১৬

পাতালতে হাৰিলা যতেক সুৰ লাগে ।

মানুষে মাৰিলে তোক মোৰ কৰ্ম্মভাগে ॥১৭

মেৰু পৰ্ব্বতক শৰে পাৰস ফুলিত ।

হেমৱন্ত পৰ্ব্বতক পাৰস তুলিত ॥১৮

প্ৰচণ্ড অগনি বাপ কি মতে জুৰাইলে ।

লক্ষ্মণৰ হাতে পৰি কিমতে বুৰাইলে ॥১৯

হা মেঘনাদ মোক কৈক এৰি যাই ।

তোৰ শোকে প্ৰাণ ফুটে কৈ গৈলে পুতাই ॥২০

ত্ৰিশূন্য দেখোঁ অন্ধকাৰ দশোদিশ ।

শোক সৰ্পে দংশিলে শৰীৰে উধাই বিষ ॥২১

তোৰ মাৱ বাপে এবে কেন মতে জীৱোঁ ।

ৰাজন্ধৰ পুত্ৰ বুলি ফোকাৰ কৰিবো ॥২২

বিধৱা ভাৰক বহিবেক বধুলোকে ।

তোহোৰ নিমিত্তে মৰিবোহোঁ পুত্ৰশোকে ॥২৩

তোৰ যাৰ শঙ্কা আবে সবে ভৈলা দূৰ ।

অচিন্তে কৰিব নিদ্ৰা দেৱতা অসুৰ ॥২৪

মোৰসে বুৰিল জগতৰে ভৈলা ৰঙ্গ ।

এহি বুলি ৰাৱণাৰ উঠি গৈলা খঙ্গ ॥২৫

দশ গোট মাথা কম্পৱয় কুৰি কৰ্ণ ।

ক্ৰোধে কুৰি গোট চক্ষু সিন্দুৰৰ বৰ্ণ ॥২৬

কুৰি পালী দশন চোবাৱে কৰ কৰি ।

দশখান জান্তে যেন তলী তেল পেৰি ॥২৭

হাতে হাতে পিষয় কণ্ডুতি কৰে শিৰ ।

ঘনে ঘন কম্পে তাৰ সকল শৰীৰ ॥২৮

হাতত খৰগ ধৰি ছালিলেক গাৱ ।

সীতাক কাটিতে যাই প্ৰচণ্ড প্ৰভাৱ ॥২৯

আতি বৰ খঙ্গে ৰাজা যেই ভিতি চাই ।

সি ভিতৰ প্ৰজা যত পাছত লুকাই ॥৩০

পুত্ৰৰ মৰণ মোৰ পাপিষ্ঠীৰ কাযে ।

আজি কাটি পেলাওঁ অশোক বনমাজে ॥৩১

মোহৰ লঙ্কাত আসি সোণগুই পশিল ।

অমাত্য সহিতে পুত্ৰ ৰণত নাশিল ॥৩২

মায়াসীতা কাটিলেক পুত্ৰ বীৰবৰে ।

স্বৰূপ সীতাক কাটি পেশোঁ যমঘৰে ॥৩৩

তপস্বীত গহে মোক দিয়া থাকে পিঠি ।

মই যদি ভালে থাকোঁ কন্যাৰ কি লাঠি ॥৩৪

সীতাক কাটিয়া তপস্বীৰ মান সাৰোঁ ।

সমৰ ভূমিত পাছে দুয়ো ভাইক মাৰোঁ ॥৩৫

আলোচি দক্ষিণ হাতে খাণ্ডা তুলি লৈলা ।

অশোক বনক ৰাজা কোপে চলি গৈলা ॥৩৬

দূৰে বসি সীতা দেবী আকলিলা তাক ।

ৰাৱণাৱে আসয় আমাক কাটিবাক ॥৩৭

শুনি আছো লক্ষ্মণে বধিলা ইন্দ্ৰজিত ।

পুত্ৰ শোকে আসে ৰাজা আমাক কাটিক ॥৩৮

বাৱে যেন কদলী কাম্পন্ত দেখি মূৰ্ত্তি ।

ডৰে থৰ পশি ভৈলা হৰিলেক সুৰ্ত্তি ॥৩৯

অন্তকালে মাধৱক সুমৰন্ত মাৱ ।

আন গতি নাহিকে ৰামৰ দুই পাৱ ॥৪০

অৰবিন্দ মন্ত্ৰীয়ে জানন্ত অভিপ্ৰায় ।

ৰাৱণাক মন্ত্ৰী বাধা কৰিলন্ত যাই ॥৪১

আগ বাঢ়ি বোলে শুনা লঙ্কেশ্বৰ নাথ ।

হেন কি ঘাটন বুদ্ধি ফলিল তোমাত ॥৪২

পুলস্তি বংশত তুমি ভৈলা উতপতি ।

তিৰি বধ কৰিতে তোমাৰ অযুগুতি ॥৪৩

সমস্ত বিদ্যাত তুমি শাস্ত্ৰত পণ্ডিত ।

শোকৰ বেগত কেনে কৰাঁ গৰিহিত ॥৪৪

হঠাৎকাৰ কৰ্ম্ম এৰি ত্যজিয়োক ৰোষ ।

মনে গুণি চাৱা জানকীত কিবা দোষ ॥৪৫

তিৰি বধ মহাপাপ ন কৰিয়ো সাৰ ।

যাৱে চন্দ্ৰ দিবাকৰে কুযশ তোমাৰ ॥৪৬

শুকান ঘাৱত ঘষা আকনাৰ আঠা ।

ইন্দ্ৰজিত মৰিল সীতাক কিয় কাটা ॥৪৭

ষাণ্ডে ধান খাইলেক তান্তিৰ কাটে বাটি ।

আনে চুৰি কৰিলেক আনৰ চুলকাটি ॥৪৮

সীতাক কাটিয়া পুত্ৰ জীয়াইবাক পাৰি ।

তেবে কাটিয়োক আৰো এক লক্ষ নাৰী ॥৪৯

হিত বাক্য বোলোঁ ৰাজা ধৰিয়ো মনত ।

এহি কোপ সাফলিয়ো ৰাম লক্ষ্মণত ॥৫০

অৰবিন্দ বোলে ৰাজা কোপ পলটাইল ।

অঙ্কুশৰ ঘাৱে যেন হস্তী বাহুৰাইল ॥৫১

লঙ্কেশ্বৰে পাইলা যায় অন্তেষ যে পুৰ ।

কোলাহল শুনিলেক ক্ৰন্দন তুমুল ॥৫২

ক্ৰন্দন শুনিয়া ৰাজা তেখনে ওলাইল ।

মনত অসুখে গৈয়া মণ্ডপক পাইল ॥৫৩


৩৮ অধ্যায় ।
ৰাৱণৰ যাত্ৰা ।

যত বল আছিল ৰাৱণ অৱশেষ ।

যুজিবাক লাগি ৰাজ্য কৰয় আদেশ ॥১

কৰযোৰ কৰিয়া বোলয় লঙ্কেশ্বৰ ।

বচনক শুন মোৰ যত নিশাচৰ ॥২

ছপকৰে সমদলে ঝাণ্টে যাহাঁ চলি ।

নিৰ্ভয়ে যুজিয়ো গৈয়া সব সৈন্যে মিলি ॥৩

অবহিতে যুজিবাক কৰিয়া যতন ।

আন যত এৰিয়া ৰামক কৰাঁ ৰণ ॥৪

ৰামক জিনিলে জানা জিনিবো সবাকে ।

সবে মিলি বেঢ়ি মাৰাঁ অকলে ৰামকে ॥৫

ৰামক বেঢ়িয়া সবে কৰিবাহা শৰ ।

বাণাঘাতে হৈবন্ত শৰীৰ জৰজৰ ॥৬

আমি পাছে চলিবো আপন ৰথ সাজি ।

ৰাম লক্ষ্মণৰ নাম লুকাই এৰোঁ আজি ॥৭

পুত্ৰ শোকে মোৰ সব গাৱ দহে ।

হাজাৰেক ৰামে আজি লাহাৰি নসহে ॥৮

ৰাৱণ সাগৰ মাজে ৰাঘৱ মজোক ।

নৈৰাশিত হুয়া সীতা আমাক ভজোক ॥৯

হেন শুনি চলি গৈলা ৰাক্ষস সমস্তে ।

অসংখ্যাত হয় হস্তী চতুৰঙ্গ ৰথে ॥১০

সবে ছপকৰে গৈয়া জপাইলেক ৰণ ।

দেখি ৰিঙ্গ দিলা বানৰৰ সেনাগণ ॥১১

বানৰে ৰাক্ষসে যুদ্ধ ভৈলা ভয়ঙ্কৰ ।

মৰণক ভয় এৰি যুজে নিশাচৰ ॥১২

পয়দা পাইকে বস্ত্ৰ ধোৱে যেন ধোবে ।

পিঠিত আসন কোবাৱয় থিউ কোবে ॥১৩

বানৰৰ মুণ্ড গাণ্ডি ফালিয়া পেলাৱে ।

হাত পাৱ চিণ্ডে সবে খৰগৰ ঘাৱে ॥১৪

হস্তী ঘোড়া ছেপি মাৰি ভঙ্গাইল সকলে ।

বানৰেয়ো পাছে খেদি গৈল পৰদলে ॥১৫

কাহাকো মাৰন্ত নিৰ্যাস লাঠি কিলে ।

ঘোৰাকাতি কামোৰে টাকৰে তৰুশিলে ॥১৬

নাক মুখ কান দান্তে কামুৰিয়া ছিণ্ডে ।

ৰাক্ষস বলক মাৰি থৱৈ ভিণ্ডে ভিণ্ডে ॥১৭

হাত পাৱ মছৰিয়া শৰীৰ পচাৱে ।

পাছে তাক বানৰে মাদল কৰি বাৱে ॥১৮

ৰাক্ষসে ভঙ্গাৱে কতো কপি সবে তোলে ।

সম যুদ্ধ কতো বেলি হিন্দলা হিন্দোলে ॥১৯

হেন দেখি সমৰে সম্মুখ ভৈলা ৰাম ।

গন্ধৰ্ব্ব অস্ত্ৰক লৈয়া আতি অনুপাম ॥২০

একে ৰাম যুজন্তে শতেক ৰাম দেখি ।

অস্ত্ৰ সব প্ৰহাৰন্তে কেহোৱে নলক্ষি ॥২১

দশদিশে ধনু খান ফুৰে যেন চাক ।

চতুৰ্দ্দিশে বোম্বালে নিকলে শৰ জাক ॥২২

লৱৰন্তে যোৰন্তে ক্ষেপন্তে শৰ ছয় ।

ৰণে কেহো ৰামক লক্ষিতে নপাৰয় ॥২৩

পূব যে দিশত দেখি পশ্চিমতো দেখি ।

দক্ষিণ দিশত দেখি উত্তৰতো লখি ॥২৪

অগনি নৈঋত কোণ বায়ব্য ঐশাণ ।

অধে উৰ্দ্ধে দশ দিশে কৰিলা সন্ধান ॥২৫

হেন মতে ৰাম দেৱে বাণ বৰিষন্ত ।

শৰ বৰিষন্তে একো বীৰে নলক্ষন্ত ॥২৬

হেন শীঘ্ৰ বেগে যাই শৰ চয় পৰে ।

হস্তী ঘোড়া ৰথিয়ে সাৰথি ৰথ মাৰে ॥২৭

বৃদ্ধ জঙ্কাৰন্তে যেন সবে পকা ফল ।

ৰাক্ষসৰ মুণ্ডে ভূমি যুৰিলা সকল ॥২৮

সহস্ৰেক ৰাম যেন দেখিয়া চৌফালে ।

সকল সেনাক পীড়িলেক ইন্দ্ৰজালে ॥২৯

আৰকায়ে যুজন্ত দেখেন্ত একেশ্বৰে ।

ক্ষয় কাল মিলিলা সকল ৰাক্ষসৰে ॥৩০

নিশাচৰ জাঁজি ভৈলা ৰাঘৱে সমুদ্ৰ ।

প্ৰলয় কালত যেন কাল অগ্নি ৰুদ্ৰ ॥৩১

কেহো বোলে মোৰ হস্তী গৈল যমঘৰ ।

কেহো বোলে আমাৰ মাৰিল হয়বৰ ॥৩২

কেহো বোলে আমাৰ যে মৰিল তনয় ।

কেহো বোলে মোৰ ভাই গৈলা যমালয় ॥৩৩

মৰিল মৰিল শুনি ৰাক্ষসৰ বাণী ।

ৰামদেৱে বধে তাক বধন্তে নজানি ॥৩৪

ৰথ দশ হাজাৰ ছেদিলা তেতিক্ষণে ।

অষ্টাশী হাজাৰ আৰো ছেদিলা ৰাৱণে ॥৩৫

চৌৰাশী সহস্ৰ ঘোড়া ৰাউত সমে মাৰি ।

ত্ৰিশ লক্ষ পদাতিক মাৰিলা মুৰাৰি ॥৩৬

চাৰি দণ্ডে একে যে প্ৰজাক কৰি ক্ষয় ।

মহাবীৰ ৰাম দেৱে লভিলা বিজয় ॥৩৭

সুগ্ৰীৱক চাহি ৰামে বুলিলন্ত বাণী ।

ইটো দিব্য অস্ত্ৰ মিত্ৰ কেহোঁৱে নজানি ॥৩৮

আমি আক জানওঁ আউৰ মহাদেৱ ।

গন্ধৰ্ব্বৰ অস্ত্ৰ আক নজানয় কেৱ ॥৩৯

সুগ্ৰীৱ শুনিয়া বৰ আনন্দক পাইল ।

অতি প্ৰশংসায়ে সবে তেজক বঢ়াইল ॥৪০

ৰামহাতে পৰিলেক সেনাপতি দশ ।

বিমৰ্দ্দন বিদ্যুজিহ্ব চক্ৰাদি ৰাক্ষস ॥৪১

কুম্ভহনু খৰ ৰুদ্ৰ বীৰ সঙ্কুকৰ্ণ ।

বীৰ লক্ষ হয়গ্ৰীৱ আৱৰ তপন ॥৪২

হস্তীকৰ্ণ সমন্নিতে দশ সেনাপতি ।

ৰামৰ হাতত পৰি ভৈলা সদ্গতি ॥৪৩

গন্ধৰ্ব্বৰ অস্ত্ৰত পৰিয়া মোক্ষ ভৈল ।

দেৱ বিমানত চড়ি স্বৰ্গলোকে গৈল ॥৪৪

ৰামদেৱে সমৰত যত সেনা মাৰি ।

মাধৱ কন্দলী কহিলন্ত অল্প কৰি ॥৪৫

ৰামক যুজৰ কথা কি কহিবোঁ আৰ ।

বাহুল্য কহিতে নাহি সংক্ষেপে পয়াৰ ॥৪৬

হত শেষ ৰাক্ষস লঙ্কাক লাগি গৈলা ।

নৰ নাৰী ক্ৰন্দন তুম্বুল ৰোল ভৈলা ॥৪৭

নমোঁ নমোঁ নাৰায়ণ ৰাম ৰঘুপতি ।

তোমাৰ চৰণে মোৰ নছাৰোক মতি ॥৪৮

সদায় নেৰোক মুখে তজু গুণ নাম ।

পাতেক ছাৰোক ডাকি বোলাঁ ৰাম ৰাম ॥৪৯


৩৯ অধ্যায় ।
ছবি ।

এতহন্তে লঙ্কেশ্বৰে,        শুনিলন্ত নিৰন্তৰে,

তিৰী লোক অনেক কান্দয় ।

কতো কতো আজোৰয়,      হিয়ামুণ্ড ধাকুৰয়,

কতো কতো বিধিক নিন্দয় ॥১

কেহো বোলে সখী আই,      কি কাৰণে যমৰাই,

এত দুঃখে নেনিলেক মোক ।

সিহেন সুন্দৰ স্বামী,      কোথা গৈলে পাইবো আমি,

আৱৰ মাণিক মুৱা পোক ॥২

কতোকতো বোলে আই,      হা গুণৱন্ত ভাই,

হা হা বাপ কৈ গৈলে শ্বশুৰ ।

বান্ধৱ মমাই আৱে,      কোথা গৈলে লাগ পাওঁ,

মুঠি হানি হিয়া কৰোঁ চূৰ ॥৩

ৰাৱণ ৰাজাৰ তেবে,      হেনমতি কৰিলেক,

আমাৰ ভৈলেক বধ ভাৰি ।

ত্ৰৈলোক্যৰ কন্যাগণে,      ইহাঙ্ক নাটিলে দেখাঁ,

জানকীক আনিলেক হৰি ॥৪

যিটো বীৰে মাৰিলেক,      খৰ আৰ দূষণক,

মাৰীচ ত্ৰিশিৰা কুম্ভকৰ্ণ ।

সম্মুখেয়ো লঙ্কেশ্বৰে,      হাৰিলেক শ্ৰীৰামত,

মুখ ভৈলা নিশ্ৰীক বিবৰ্ণ ॥৫

দেখ অৰে পুত্ৰ ভাই,      সমৰত হত ভৈলা,

বুৰিল পৰায় দেখোঁ ৰাজ ।

এভো নিয়া জানকীক,      ৰাঘৱত নসম্পয়,

বিৰহত মৰয় নিলাজ ॥৬

সবে গাৱ মৰিলেক,      কৰঙ্গনে ৰাতি জ্বলে,

বিৰহৰ কমন প্ৰস্তাৱ ।

চুলি সমে মুণঅডনাই,      দুয়ো হাতে ধৰি যেন,

তৈল বুলাৱয় সৰ্ব্ব গাৱ ॥৭

গাওঁত বসতি নাই,      সীমাক গুণয় যেন,

নৃপতিক কুলক্ষণে পাইল ।

নিৰ্ব্বাণ কালৰ দীপ,      জ্বলিয়া নিমাই যেন,

দেখ তোৰমানে বুৰি আইল ॥৮

ঘৰেযে বাহিৰ ঘোৰ,      ক্ৰন্দনৰ উৰ্ম্মিৰোল,

কাণ যেন ফুটয় ৰাজাৰ ।

তিৰীৰ বিৰোধ বৰ,      বচন শুনিয়া কোপে,

অগনি উধাই গৈলা তাৰ ॥৯

ওৰ পলাশৰ বৰ্ণ,      কুৰি গোটা চক্ষু জ্বলে,

ফুৰে যেন কুমাৰৰ চাক ।

কহিৰা সাৰথি মোৰ,      ৰথ খান সাজ গৈয়া,

ঝাণ্টে কৰি হোগায়ো আমাক ॥১০

এতেক বুলিয়া সিটো,      আদেশ কৰিলা যেবে,

দুৰজয় ৰাক্ষসৰ ৰাজে ।

সাজি আনি সাৰথিয়ে,      ৰথখান যোগাইলেক,

আথ বেথ কৰি সব সাজে ॥১১

মাণিক ৰতন সূৰ্য্য,      সুবৰ্ণ ৰতনে আতি,

নিৰ্ম্মল পৱাল বন্ধ হীৰে ।

সবে অস্ত্ৰ সুসম্ভৃত,      ৰথ খান সাজিলেক,

চলি ভৈল লঙ্কেশ্বৰ বীৰে ॥১২

মত্ত আৰ উনমত্ত,      বিৰূপাক্ষ বীৰক যে,

আদেশয় নৃপতি ৰাৱণ ।

সকল সেনাক তোৰা,      সাজিয়া চলায়ো ঝাণ্টে,

সমৰক লাগি এতিক্ষণ ॥১৩


৪০ অধ্যায় ।
দুলৰি ।


আজি দেখিবাহা,      মোহোৰ শকতি,

ৰাম লক্ষ্মণক মাৰোঁ ।

পুত্ৰ ভাই যত,      ৰণত পৰিলা,

তাৰ মান সব সাৰোঁ ॥১

বিপক্ষৰ সেনা,      অগাধ তৰুত,

ৰাঘৱ লক্ষণ মূল ।

সুগ্ৰীৱ সহিতে,      সব সেনা তাৰ,

ডাল পাত ফল ফুল ॥২

গুৰি কাটি আজি,      পেলাওঁ তাহাৰ,

মানুষ দুই গোট ঢালি ।

পাছে সবে ডাল,      নিদলি পেলাওঁ,

বানৰ বৰ টঙ্কালি ॥৩

সব ছপকৰে,      চলি গৈলা ৰাজা,

সাৰথি ডাকিলা ৰথ ।

গগণ মণ্ডল,      ধূলায়ে ঢাকিল,

অন্ধকাৰ বায়ুপথ ॥৪

শঙ্খৰ শবদ,      ভেৰুৰ নিশান,

সকল সৈন্যৰ ৰোল ।

দশ দিশ ছানি,      ঘোৰ গলাৰাৱ,

ব্যপিলা স্বৰ্গৰ কোল ॥৫

ৰাৱণ নৃপতি,      হাতে ধনু ধৰি,

আটোপে পূৰি টঙ্কাৰে ।

এক গোটা বাণ,      সন্ধানে হানিয়া,

পঞ্চাশ বানৰ মাৰে ॥৬

বিৰূপাক্ষক যে,      আদেশয় ৰাজা,

মাৰ ঝাণ্টে পৰদল ।

ৰাজাৰ আদেশে,      সমৰে ভঙ্গাইলে,

সকলে বানৰ বল ॥৭

বানৰৰ বল,      গিৰিসাই ভাগিল,

পাইল সুগ্ৰীৱৰ কোল ।

ৰাজাৰ ভাগিয়া,      সৈন্যক বোলয়,

আৰ কিবা চাস তোল ॥৮

ৰাজাৰ আগত,      ৰাক্ষস বলৰ,

তেজ বল আটি মুটি ।

কাণ্ডা খাণ্ডা কোবে,      বানৰ সেনাক,

পিষিয়া লৈযাই কাটি ॥৯

ৰাৱণ নৃপতি,      ধনু বাণ ধৰি,

পাইল ৰাঘৱৰ পাশ ।

সুগ্ৰীৱ বোলন্ত,      সুষেণ স্বশুৰ,

সেনা ৰক্ষা কৰি থাক ॥১০

ৰামৰ বলৰ,      বিপোহোঁ বাঢ়িল,

নিৰ্ভয় বচন শুনি ।

লাঞ্জৰ বাৰিয়ে,      কোবাই লৈযান্ত,

ৰাক্ষস বলক ধুনি ॥১১

আপন বলক,      সুষেণ বীৰক,

সেনা ৰক্ষা কৰি থৈলা ।

ডাঙ্গৰ দীঘল,      শাল তৰু লৈয়া,

ভঙ্গাইল সেনা কোবায়া ॥১২

পৰ্ব্বত শিখৰ,      বৃক্ষ বৰিষিয়া,

ৰুধিৰে নদী বহাইল ।

যতেক এৰাইল,      বিৰুপাক্ষৰ যে,

কোলক লাগি পলাইল ॥১৩

সুগ্ৰীৱ নৃপতি,      বিপাক্ষ বীৰে,

লাগিলা দাৰুণ ৰণ ।

ধনুৰ টঙ্কাৰ,      কৰি নিশাচৰে,

হানিলা নৰাচগণ ॥১৪

খাণ্ডা জাঠি শৰ,      একো নমানিয়া,

সুগ্ৰীৱ বানৰ ৰাজে ।

গাৱৰ সন্ধানে,      পৰিলন্ত গৈয়া,

তাহাৰ ৰথৰ মাজে ॥১৫

ৰথৰ তৰুণ,      চাৰি গোট ঘোড়া,

পৰি হামুগুৰি খাই ।

ঘাৰ মুণ্ড সমে,      পৰি চূৰ ভৈলা,

ৰুধিৰ মুখে বজাই ॥১৬

হিয়া পিঠি পেট,      মসিমুৰ ভৈলা,

চক্ষুৰ নিকলি ঢেল ।

নিৰুৎসাহি হুয়া,      শৰীৰ জান্তনে,

সবে যমঘৰে গৈল ॥১৭

একহি চৱৰে,      সাৰথিৰ শিৰ,

চিণ্ডিয়া বীৰে পেলাইল ।

বৰাহ শকতি,      বিৰূপাক্ষ বীৰে,

প্ৰাণৰ সন্দেহ পাইল ॥১৮

সুগ্ৰীৱ ৰাজাৰ,      শৰীৰ শকতি,

ভাঙ্গিলন্ত ৰথ গোট ।

কৰে ধনু কৰি,      ঘোৰ নিশাচৰে,

কৰয় বৰ আস্ফোট ॥১৯

হস্তী এক গোটা,      ৰাৱণে পঠাইল,

যেন ঐৰাৱত সম ।

তাহাতে চড়িয়া,      বিৰূপাক্ষে যুজে,

সাক্ষাতে যেহেন যম ॥২০

আশেষ ভালুক,      বানৰ ভঙ্গাইল,

ভৈল জৰ্জৰীত শৰে ।

সূৰ্য্যৰ পুত্ৰৰ,      শৰীৰ ঢাকিল,

বাণ ঘাৱে নিৰন্তৰে ॥২১

ক্ৰোধে বাণ ঘাৱে,      কপি মহাবীৰে,

মুঠি এক ধৰি টানি ।

আটোপ কৰিয়া,      গাৱৰ সন্ধানে,

গজ কুম্ভস্থলে হানি ॥২২

কপাল ফুটিয়া,      তেজ বহি যাই,

যেহেন গেৰুৰ ধাৰ ।

কতো দূৰে গৈয়া,      হস্তী পৰিলেক,

পৰ্ব্বত সম আকাৰ ॥২৩

মৃতক হস্তীৰ,      ডেৱ দি নামিল,

খণ্ডা বাৰু লইয়া ধাইল ।

সেহি সময়ত,      কপি মহাবীৰ,

আৰ নখাণ্ডাক পাইল ॥২৪

দুয়ো মহাবীৰ,      কৰে বাৰু ধৰি,

বাৰুৰ দিলেক ছাটি ।

ছাটিৰ শবদে,      স্বৰ্গক লঙ্ঘিল,

দৌলৰ লৰে কপাটি ॥২৫

মহাশ্ৰমে দুয়ো,      খৰ্গ চৰ্ম্ম ধৰি,

ফুৰয় কৰি মণ্ডল ।

আউৰে আউৰক,      কোব বৈসাৱন্ত,

দুয়ো চাহি দুইৰো ছল ॥২৬

দুয়ো দুই হান্তক,      কোব বৈসাৱন্ত,

থাকিলা ভূমিত পৰি ।

কতো বেলি উঠি,      খাণ্ডা বাৰু এৰি,

কোলাহল জৰাজৰি ॥২৭

দান্তে দান্তে ভৈলা,      কামোৰা কামোৰি,

শিৰে হানে ঠাত ঠাত ।

হিয়ায়ে হিয়ায়ে,      সন্ধানে হানয়,

গাৱত চৱৰ ধাত ॥২৮

সুগ্ৰীৱ ৰাজায়ে,      ৰাক্ষস বীৰক,

লাঠিৰ দিলা প্ৰহাৰ ।

শ্ৰম কৰি বীৰ,      অন্তৰ ভৈলেক,

শৰীৰ নপাইলা তাৰ ॥২৯

ৰাক্ষসে খাণ্ডাৰ,      কোব বৈসাইলে,

বানৰ ৰাজাৰ গাৱে ।

বহু দূৰ যুৰি,      সুগ্ৰীৱ বীৰৰ,

ৰুধিৰ ধাৰে বজাৱে ॥৩০

কতো বেলি উঠি,      সন্ধি পাইয়া ৰাজা,

দিলন্ত বৰ লৱৰ ।

শঙ্খত প্ৰদেশত,      নিৰ্ঘাত সদৃশ,

বৈসাইলা টানি চৱৰ ॥৩১

কুম্ভস্থল শিৰ,      কপাল ভাঙ্গিয়া,

বহয় নদী ৰুধিৰ ।

সুগ্ৰীৱ বীৰৰ,      হাতত পৰিল,

বিৰূপাক্ষ মহাবীৰ ॥৩২


৪১ অধ্যায় ।
পদ ।

বিৰূপাক্ষ পৰিলা ৰাৱণে চাহি আছে ।

সকল ৰাক্ষস সেনা পলাই যাই পাছে ॥১

মাৰয় বানৰে খেদি থিৰ লাঞ্জবাৰি ।

নিশাচৰ ভূমিত পৰয় প্ৰাণ ছাৰি ॥২

মত্ত ৰাক্ষসক যে আগত ভেট পাইল ।

সম্বুধি ৰাৱণে তাক আগক মতাইল ॥৩

শুন বাপ মত্ত মোৰ বচন নেহেলা ।

যতেক খাইলাহা সুজিবাক এহি বেলা ॥৪

মত্ত নাম শুনি তোৰ জগততে ত্ৰাস ।

সংশয় কালত মোৰ তোতে বৰ সাস ॥৫

দুস্তৰ কালত বাপ কৰ মোৰ বোল ।

ৰাম সাগৰত মজোঁ ভেল হুয়া তোল ॥৬

ৰাজাত মেলানি পাই মত্ত চলি যাই ।

শৰে হানি বানৰ ভঙ্গাইল সমুদাই ॥৭

সুগ্ৰীৱ ভেণ্টিল আগ থাক থাক বুলি ।

অতি বৰ শিলা গোট হানিলন্ত তুলি ॥৮

বীৰ মত্ত ৰাক্ষসে শিলাক আইসে জানি ।

খণ্ড খণ্ড কৰিলা অনেক শৰ হানি ॥৯

আৰকায়ো হানিলা সুগ্ৰীৱ বৃক্ষ ডালে ।

তাক ছেদিলন্ত মত্তে ঘোৰ কনিয়ালে ॥১০

সূৰ্য্যৰ তনয় তথা পৰিঘেক পাইল ।

বাৰি হানি চাৰি ঘোড়া মাৰিয়া পেলাইল ॥১১

ডেৱ দিয়া মত্ত পাছে ভূমিত পৰিল ।

গদা গোট ধৰি গৈয়া সমৰে পশিল ॥১২

দুয়ো যুদ্ধ কৰে বৰ গহন পয়দা ।

সুগ্ৰীৱ পৰিঘ লৈলা মত্তে লৈলা গদা ॥১৩

দুয়ো বীৰে দুহান্তক হানিলন্ত বাৰি ।

একেবাৰে ভূমিত পৰিলা প্ৰাণ ছাৰি ॥১৪

চেতন লভিয়া দুয়ো উঠিলা লৱৰে ।

ৰাজাক গৈ মত্তে ধৰিলেক কোলাহাৰে ॥১৫

হিয়ে হিয়ে আম্ফাল ৰাজত ধাত ধাত ।

সাগৰ মাজত যেন পৰয় নিৰ্ঘাত ॥১৬

মুষ্টিৰ প্ৰহাৰ যেন বজ্ৰ্ৰ নিপাত ।

লাঠিৰ প্ৰহাৰ দুয়ো মাৰে অসংখ্যাত ॥১৭

চৱৰৰ ছোটে ভিণ্ডাকাৰ ভৈলা গাল ।

বাহু বাহু নিবন্ধিলা বান্ধ যেন মাল ॥১৮

মাল যুদ্ধ এৰি খাণ্ডা ধৰিলেক মত্ত ।

হানিলেক কোব পশিলেক আৰণত ॥১৯

আজোৰ দিলেক খাণ্ডা হসকিয়া আইল ।

সন্ধি পাইয়া কপিৰাজে কোবেক বসাইল ॥২০

মুণ্ড গোট ছিণ্ডি তাৰ পৰিলা ভূমিত ।

খঙ্গিলা ৰাৱণ দেখি উনমত্ত চিত্ত ॥২১

হাতে হাতে পিষয় কণ্ডুতি কৰে শিৰ ।

ঘনে ঘনে কাম্পে তাৰ সকল শৰীৰ ॥২২

ৰাঘৱৰ কৌতূহলে ৰাক্ষসৰ ক্ষয় ।

সুগ্ৰীৱক বেঢ়িয়া দিলেক জয় জয় ॥২৩

মত্ত পৰিবাৰ দেখি উন্মত্তে ধাইল ।

অঙ্গদৰ সেনা শৰ বৰিষিয়া ছাইল ॥২৪

কাণ্ডে খাণ্ডে জাঠী জোঙ্গে অসংখ্যাত মাৰে ।

মৃগ যুথ পলাই যেন কেশৰীক ডৰে ॥২৫

সেনা ভাঙ্গিবাৰ দেখি বৰ খঙ্গ ভৈল ।

বালীসুত অঙ্গদে পৰিঘ তুলি লৈল ॥২৬

মাথাত দিলন্ত তাৰ পৰিঘৰ বাৰি ।

পৰিলেক উনমত্ত চেতনক ছাৰি ॥২৭

উনমত্ত পৰিলেক জাম্বৱৰ ৰঙ্গ ।

শিলা হানি চাৰি ঘোড়া ৰথ কৈলা ভঙ্গ ॥২৮

তকো বেলি চেতন আসিয়া ভৈলা তাৰ ।

অঙ্গদক দিলা প্ৰভু কুঠাৰ প্ৰহাৰ ॥২৯

পৰিঘৰ ছোট পায়া কপালৰ পাশ ।

মূৰ্চ্ছাগত অঙ্গদৰ হৰিল উখাস ॥৩০

ক্ষণেক চেতন ভৈলা অঙ্গদৰ গাৱে ।

পিতৃৰ সমান তেজ উল্লাসি স্বভাৱে ॥৩১

বজ্ৰৰ সমান কৰি হানিলন্ত মুঠি ।

পৰিলা উনমত্ত তাৰ প্ৰাণে গৈলা ফুটি ॥৩২

ৰাক্ষসৰ সেনা দেখি সবে দিলা ভঙ্গ ।

বানৰৰ বলে দেখি সবে দিলা ৰিঙ্গ ॥৩৩

ৰথত চড়িয়া চাহি আছে লঙ্কানাথে ।

পৰিল উন্মত্ত বীৰ অঙ্গদৰ হাতে ॥৩৪

আপন সেনাৰ ৰাজা দেখিলন্ত ক্ষয় ।

মনত বিষাদে অতি পৰামৰিশয় ॥৩৫

প্ৰসিদ্ধ যতেক বীৰ পৰিলে ৰণত ।

কুম্ভকৰ্ণ ভাই পৰিলন্ত সমৰত ॥৩৬

শুন শুন সাৰথি মোহোৰ বোল কৰ ।

সমীপ চপায়ো ৰথ সত্বৰে ৰামৰ ॥৩৭

মোহোৰ লঙ্কাত অসুৰৰ ধসমসি ।

সব মান সাৰোঁ আজি সমৰত পশি ॥৩৮

ৰামক মাৰিয়া আজি সব মান সাৰোঁ ।

বিভীষণ মাৰি পাছে লক্ষ্মণক মাৰোঁ ॥৩৯

সুগ্ৰীৱক মাৰোঁ কপি ভালুকৰ মূল ।

হনুমন্ত প্ৰমুখ্যে সমস্ত কপিকুল ॥৪০

সবাকেো মাৰিয়া যমপুৰে দেওঁ ঠাই ।

এহি বুলি আদেশিলা সাৰথিক চাই ॥৪১

ৰামৰ চৰিত্ৰ শুনিয়োক সৰ্ব্বজন ।

হৰি হৰি বুলি কৰাঁ বৈকুণ্ঠে গমন ॥৪২


৪২ অধ্যায় ।
দুলৰি ।

ৰাৱণ আদেশ,      শুনিয়া সাৰথি,

ঘোড়া ডাকিবাক লৈলা ।

মনে কোপ কৰি,      পুলস্তিৰ নাতি,

যুজিবাক লাগি গৈলা ॥১

ৰাজ ৰাৱণৰ,      ৰথৰ শবদ,

আকাশে ধ্বনি মিলিল ।

বৰ বৰ বীৰ,      পীড়িয়া ৰণত,

বৰহি গৰ্ব্বে বুলিল ॥২

ৰাৱ দিয়া বোলে,      শুনৰে বানৰ,

আমিসি হেৰা ৰাৱণ ।

যাহাৰ শকতি,      আছয় আমাক,

আগবাঢ়ি দিয়া ৰণ ॥৩

কোন বীৰ আছা,      আগবাঢ়ি যুজা,

আপন বল প্ৰকাশি ।

কাহাৰ শকতি,      কোনে জন্ম দিল,

সম্মুখ হুয়োক আসি ॥৪

মোৰ যত বীৰ,      মাৰিলে ৰণত,

যত মোৰ সেনাগণ ।

পুলস্তিৰ নাতি,      হওঁ যদি আজি,

তাহাক কৰিবোঁ ৰণ ॥৫

মূলক ঢালিলে,      ডালে কি কৰিব,

কৰিবওঁ তাৰ কায ।

ৰাম লক্ষ্মণক,      ৰণত মাৰিয়া,

পেশোঁ আজি যমৰাজ ॥৬

এতেক বচন,      বুলিয়া ৰাৱণ,

কৰিলেক সিংহনাদ ।

সমৰক মনে,      আটোপে চলয়,

চৌদিশে গৈলা শবদ ॥৭

যেন নাৰায়ণ,      দেৱতাক ভয়,

পলাই অসুৰৰ দল ।

ৰাৱণ ৰাজাক,      দেখিয়া পলাই,

বানৰ ভালুক বল ॥৮

শ্ৰীৰামে দেখিয়া,      আশ্বাস বুলিয়া,

সমস্তে সেনা ছপাইল ।

মিত্ৰ বিভীষণ,      বুলিয়া বচন,

পাশক লাগি মতাইল ॥৯

ইটো কোন বীৰ,      সমৰক মনে,

আসে চমৎকাৰ কৰি ।

উচ্চ ৰছে চড়ি,      মহা কোপ কৰি,

আসে ধনুৰ্ব্বাণ ধৰি ॥১০

যেন গ্ৰীষ্ম কালে,      দুতয় প্ৰহৰে,

প্ৰচণ্ড ৰবিৰ জ্যোতি ।

চক্ষুক মেলিয়া,      নয়ন ভৰিয়া,

চাহিবাক অশকতি ॥১১

সম্মুখে আমাক,      আসে যুজিবাক,

যেন পৰ্ব্বতৰ থান ।

হেনয় গম্ভীৰ,      গহন পুৰুষ,

নতো দেখোঁ বীৰ আন ॥১২

হেন মত ৰূপ,      ধৰিয়া আছয়,

তিনিয়ো লোকে অজয় ।

মিত্ৰ বিভীষণ,      সত্বৰ কৰিয়া,

কৰায়োক পৰিচয় ॥১৩

বিভীষণে বোলে,      শুনা ৰামদেৱ,

বাৰ্ত্তাক তুমি নপাইল ।

এহিতো ৰাৱণ,      দেৱৰ কণ্টক,

যুজিবাক লাগি আইল ॥১৪

সম্মুখএ তোমাক,      আসে যুজিবাক,

ধৰ মাৰ বোল কৰি ।

সসৈন্য যুজিবা,      প্ৰভু ৰামদেৱ,

অৱহেলা পৰিহৰি ॥১৫

সুৰাসুৰ নৰে,      গন্ধৰ্ব্ব কিন্নৰে,

পাতালৰ যত নাগে ।

nbsp;     হাৰিলেক ৰণ,

যাৰ নাম শুনি ভাগে ॥১৬

আপনি ইহাক,      যতন কৰিয়া,

মাৰিয়ো দেৱ ঈশ্বৰ ।

কীৰ্ত্তি থাকিবেক,      ধৰণী মণ্ডলে,

যাৱে চন্দ্ৰ দিবাকৰ ॥১৭

শ্ৰীৰামে বোলন্ত,      মিত্ৰ বিভীষণ,

যদি এহি লঙ্কেশ্বৰ ।

এবেসে মনৰ,      শৈল্য দূৰ ভৈল,

মোৰ শাল হৃদয়ৰ ॥১৮

শুনা নৰ লোক,      মুকুতি মিলোক,

ৰামত ভকতি কৰাঁ ।

নকৰে ভকতি,      যিটো মন্দমতি,

সিটো জীৱন্ততে মৰাঁ ॥১৯

ইহ পৰলোকে,      বান্ধৱ মাধৱ,

জানিয়ো নিশ্চয় কৰি ।

বোলন্ত কন্দলী,      পাপ দূৰ হৌক,

ডাকি বোলাঁ হৰি হৰি ॥২০