সাধনা
মই তাত সাহায্য কৰিম। পিতা সুখী হ’ব, ককাইদেউ সন্তুষ্ট হ’ব, তোমালোকৰ অশান্তি দূৰ হ’ব।
উষাৰ এই কথাত বৌৱেকে উষাৰ ডিঙিত ধৰি কান্দিবলৈ ধৰিলে, উষাও কান্দিবলৈ লাগিল। মুখেৰে ফুটাই ক’ব নোৱৰা বহুতো কথা চকু-লোত ব্যক্ত হৈ পৰিল।
বহুত বেলিৰ মূৰত সান্ত্বনা লাভ কৰি বৌৱেকে ক’লে—“মোৰ যিমান শক্তি আছে, ইয়াত বাধা জন্মাবলৈ চেষ্টা কৰিম; তুমি স্থিৰ হোৱাঁ। কিন্তু তুমি যাৰ নিমিত্তে সংসাৰৰ সকলো সুখ বিসৰ্জ্জন দিবলৈ ওলাইছা, তেওঁ জানো তোমাৰ কথা ভাবে?”
উষা—তেওঁ ভাবক বা নাভাবক, তাত মোৰ কি হল? মই মোৰ কৰ্ত্তব্য কৰিম। বৌ-মানুহে তেওঁক বৰ দয়ালু বোলে, কিন্তু মই হ'লে এনে নিষ্ঠুৰ অহঙ্কাৰী মানুহৰ কথা আগে-পিচে শুনা নাই। এতিয়াই ইমান , বৰ বেচিকৈ ধন-সম্পত্তি থকা হ'লে আৰু আছিলহে! আজি তিনি বছৰেও তেওঁৰ মন ঘূৰাব পৰা নগ’ল। সঁচাকৈয়ে মোৰ হ'লে তেওঁৰ নাম শুনিলেও খং উঠা হৈছে। তুমিও তেওঁকে ইমান দিন ভাবি থাকি ভুল কৰিছা। তেনে মানুহক—
উষাই বৌৱেকৰ মুখত সোপা দি ধৰি ক'লে,-“ক্ষমা কৰা, আৰু নক’বা। দেৱতা যদি তুষ্ট নহয় সি পূজাৰীৰ দোষ, দেৱতাৰ নহয়। দেৱতাৰ অনুগ্ৰহ লাভ কৰিবলৈ যি আন্তৰিক পূজা লাগে, যি আকুল- আহ্বান লাগে, বোধকৰোঁ মোৰ সি নাই, সেই কাৰণেই দেৱতা বিমুখ।”
বৌৱেকে আৰু একো নকৈ উঠি গ'ল। উষাই ধাৰাসাৰে চকুলো বোৱাই আকুল কণ্ঠেৰে ক'লে,-“দীনবন্ধু, হৃদয়-দেৱতা, প্ৰাণৰ ঈশ্বৰ,
এই জন্মত নহলেও যেন পৰজন্মত এই অযোগ্যা দাসীক তোমাৰ চৰণত ঠাই দিয়াঁ।”
⸻
-২২২-
