এই বিয়াৰ কল ভুকুটোতে পকোৱা হৈছিল। শিৱসাগৰত ঘৰৰ ওচৰতে দিখৌ নৈৰ পাৰত এজনা ভদ্ৰলোেক আছিল। তেওঁৰ জীয়েকেৰে সৈতে এজনৰ বিয়াৰ ঠিক হৈছিল। দূৰণীবটীয়া দৰা , অন্ততঃ বিযাৰ দিনা পুৱা শিৱসাগৰ পাবৰহি কথা। আছিল। কিন্তু পুৱা প্ৰায় দহ বাজিল, তথাপি দৰা আহি পোৱাৰ কোনো উম্ঘামেই নাই। কন্যাৰ বাপেক লৰুৱাই বাটৰ অনেক দূৰলৈকে মানুহ পঠিযালে, কিন্তু দৰা অহাৰ কোনো লক্ষণকে দেখা নগ'ল। গতি বিষম যেন দেখি তেওঁ লৰি ফোপাই জোপাই আহি, পিতৃদেৱতাক ধৰিলে যে তেওঁ ঠিক কৰা দৰা অহাৰ কোনো আগন্তুক নাই, অথচ তেওঁ সেইদিনা বিযা পাতি বহি আছে; তেওঁৰ ছোৱালীৰ বিষা নহলে তেওঁ বিপাঙে মৰিব; এতেকে পিতৃদেৱতাই সেই ছোৱালী অমুক বোপালৈ বিয়া কৰাব লাগে! ব্ৰাহ্মণৰ বিপদৰ কথা হৃদয়ঙ্গম কৰি দেউতাৰ মন কুমলিল; তেওঁ সেইজন পুতেকক মতাই আনি ব্ৰাহ্মণৰ উপস্থিত বিপদৰ কাহিনী বিবৃত কৰি, বিযা কৰিবলৈ ৰাজী আছে নে নাই সুধিলে। কন্যাটি সুন্দৰী। আমাৰ ঘৰলৈ সেই কন্যাৰ সততে গতিবিধি আছিল। সেইদেখি “গৰ্-হাজিৰ” হৈ বৰখাস্ত হোৱা দৰাৰ ঠাইত হাজিৰ হৈ “বাহাল” হবলৈ আমাৰ ককাইদেওজনৰ একনিষ্ঠামানো আপত্তি নহ’ল, আৰু আমাৰ ঘৰৰো আন সকলোৱে সেই শুভকাৰ্যৰ সমৰ্থন কৰি আনন্দ প্ৰকাশ কৰিলে। ফলত সেইদিনাই সেই বিবাহ নিৰ্বাহ কৰি, ৰংমনেৰে সুন্দৰী বৌক পিছদিনা পুৱা আমাৰ ঘৰলৈ অনা হ’ল। মোৰ ওপৰতে যিজন সেইজন ককাইদেওৰ বিয়া হয় “আসাম বুৰঞ্জী” লেখক সুবিখ্যাত কাশীনাথ তামুলী ফুকনৰ জ্যেষ্ঠ পুত্ৰ কমলানাথ ফুকনৰ জীয়েকৰ সৈতে। কমলানাথ ফুকনৰ কথা আগেযে ওপৰৰ এঠাইত কৈ আহিছোঁ। এই জীয়েকৰ বিযাৰ সময়ত ফুকন জীৱিত নাছিল। ফুকনৰ মৃত্যুৰ পিছত তেওঁৰ ল'ৰা-ছোৱালীকেইটিক ভাযেকে শিৱসাগৰলৈ আনি নিজৰ আশ্ৰযত ৰাখিছিল। এই বিয়াত মই দুৰ্ঘোৰ প্ৰতিবাদ কৰিছিলোঁ। প্ৰতিবাদৰ কাৰণ, -ককাইদেওজনৰ তেতিয়াও স্কুলত পাঠ্যাৱস্থা। কিন্তু মোৰ আপত্তি নিটিকিল। আৰু নিটিকিবৰ কথাও, কাৰণ নগণ্য ল’ৰা এটাৰ নগণ্য আপত্তিলৈ কোনে কাণ দিয়ে? সি ফুটুকাৰ ফেনসোপা হৈ ৰ'ল। তাৰ উপৰি ককাইদেওজন অতি সৰল প্ৰকৃতিৰ মানুহ আছিল। মই তেওঁক বুজাই বৰাই বিয়া নকৰাবলৈ যিফেৰা টান কৰিছিলোঁ, সেইফেৰা ডাঙৰসকলৰ হেচাত ভাগি চুৰ্চুমৈ হ’ল। এতেকে বিয়া সম্পাদিত হ’ল; সকলোৱে ভোজ-ভাত খাই আনন্দ কৰিলে; কিন্তু ককাইদেওজনৰ ছাত্ৰজীৱনৰ তেতিয়াৰেপৰা ওৰ পৰিল।
পাঠ্যাৱস্থা-ফাঠ্যাৱস্থা কোনে মানে? ইযাৰ পিছত, পৰাহেঁতেন মোৰ বিয়া পাতি পেলালেহেঁতেন। কিন্তু ওপৰত কোৱা ককাইদেওৰ বিয়াত মোৰ তুমুল অথচ নিস্ফল সংগ্ৰাম দেখি, মোক যে ডবুৱা কটাৰীৰে সতকাই কাটিব নোৱাৰা টান তামোল সেইটো সকলোৱে হৃদয়ঙ্গম কৰিছিল। সেইদেখি আগৰ মোৰ মাটিমহীয়া মাৰ দেখি পিছত মোৰ বিয়া পাতিবৰ অভিলাষ পোষণ কৰোঁতা তিলবোৰে বেঁত মেলিয়েই ৰ'ল।
আগেয়ে কৈছোঁ যে যোৰহাটৰ ওচৰৰ চাওখাত মৌজা আমাৰ লগুৱাৰ বৰভঁৰাল