পৃষ্ঠা:ভগৱান বুদ্ধ.djvu/২৫১

এই পৃষ্ঠাটোৰ বৈধকৰণ হৈছে
কৰ্ম্মযােগ
২১৫
 


 ব্ৰাহ্মণসকলৰ লোক-সংগ্ৰহ—কিন্তু কাৰোবাৰ মনত যদি প্ৰজাপতিয়ে চলোৱা এই চক্ৰ উচিত নহয় বুলি ভাৱ আহে, তাৰ মূলতে হিংসা আছে, তেন্তে তেনে ভাৱ মনত ঠাই দিয়াটো অযুগুত, কিয়নো তাৰদ্বাৰা অজ্ঞলোকৰ বুদ্ধি ভেদ হয়।

ন বুদ্ধিভেদং জনয়েদজ্ঞানাং কৰ্ম্মসংহিনাম।
জোষয়েৎ সৰ্ব্বকৰ্ম্মাণি বিদ্বান্যুক্তঃ সমাচৰণ॥

 অৰ্থাৎ ‘জ্ঞানী পুৰুষৰ লক্ষ্য থকা উচিত যাতে কৰ্ম্মত আসক্তি থকা অজ্ঞান সকলৰ বুদ্ধিভ্ৰম সৃষ্টি নকৰে; বৰং নিজে যুক্ত হৈ অৰ্থাৎ সকলো কৰ্ম্মকে ভালদৰে সম্পাদন কৰি আনৰ হতুৱায়ো তাক কৰাব লাগে।’[৬]

 ‘ভগবদগীতা’ কোন শতিকাত ৰচিত হৈছিল, তাক আলোচনা কৰাৰ বাবে ইয়াত ঠাই নাই, কিন্তু কোনো সমালোচকেই বুদ্ধৰ সমসাময়িক বুলি মন্তব্য কৰা নাই। পছিমীয়া পণ্ডিতসকলৰ ভিন ভিন অনুমান মতে গীতা ভগৱান বুদ্ধৰ পাঁচশৰ পৰা এহেজাৰ বছৰৰ পিচত ৰচিত বুলি ধৰিব পাৰি। গীতা যে বুদ্ধৰ তুলনাত যথেষ্ট আধুনিক সেই বিষয়ে কোনো সন্দেহ নাই। তথাপি ইয়াত উল্লেখ কৰা বিচাৰ ধাৰা বুদ্ধৰ সমসাময়িক ব্ৰাহ্মণসকলৰ মাজত প্ৰচলিত আছিল। লোহিত্য নামৰ কোসল দেশবাসী প্ৰসিদ্ধ ব্ৰাহ্মণ এজনাই কৈছিল যে কুশল তত্ত্বজ্ঞান হলেও তাক সাধাৰণ ৰাইজৰ আগত প্ৰকাশ কৰিব নালাগে। [৭] চমুকৈ তেওঁৰ কাহিনী হল এই—ভগৱান বুদ্ধ কোসল দেশলৈ যাওঁতে শালৱতিকা নামৰ ঠাইত উপস্থিত হল। সেই গাওঁখন কোসল ৰজা পসেনদিয়ে লোহিত্য ব্ৰাহ্মণক দান কৰিছিল। লোহিত্যই এই ধৰণৰ পাপকাৰক মতৰ প্ৰতিপাদন কৰিছিল যে ‘যদি কোনো শ্ৰমণ বা ব্ৰাহ্মণৰ


(৬)^ ‘শ্ৰীমদ্‌ভগবদগীতা’, অধ্যায় ৩, শ্লোক ২৬। গীতাৰ সমগ্ৰ তৃতীয় অধ্যায়টোৱে এই বিষয়ত বিবেচনাৰ যোগ্য।
(৭)^  চাওক, ‘দীঘনিকায়’, ভাগ ১, লোহিচ্চ সুত্ত।