পৃষ্ঠা:ভগৱান বুদ্ধ.djvu/২৫০

এই পৃষ্ঠাটোৰ বৈধকৰণ হৈছে
২১৪
ভগৱান বুদ্ধ
 


তেওঁলোকে এই বুলিও যুক্তি দেখুৱাইছিল যে ক্ষত্ৰিয়সকলৰ বুদ্ধ, বৈশ্যসকলৰ বেহাবেপাৰ আক শূদ্ৰসকলৰ সেৱাই হল তেওঁলোকৰ নিজৰ নিজৰ কৰ্ম্মযোগ। তাত যদি কাৰোবাৰ মন নবহে তেন্তে তেওঁ সকলোৰে সংস্ৰৱ ত্যাগ কৰি অৰণ্যলৈ যাব আৰু তপস্যা কৰিব;—ইয়াকে সন্ন্যাস কোৱা হৈছিল। ইযাতে তেওঁলোকৰ কৰ্ম্মযোগ অন্ত হৈছিল। কোনো যোগ কোনো ব্ৰাহ্মণে সন্ন্যাস গ্ৰহণ কৰিও অগ্নিহোত্ৰ আদি কৰ্ম্মযোগৰ আচৰণ কৰিছিল আৰু তাকে শ্ৰেষ্ঠ বুলি মানিছিল। এই সম্পৰ্কে ‘ভগৱদগীতা’ৰ তৃতীয় অধ্যায়ত এই বুলি কোৱা হৈছে :

যজ্ঞাৰ্থাৎকৰ্ম্মণোহন্যত্ৰ লোকহযং কৰ্ম্মবন্ধনঃ।
তদৰ্থং কৰ্ম্মং কৌন্তেয় মুক্তসঙ্গঃ সমাচাৰঃ॥

 অৰ্থাৎ, ‘যজ্ঞৰ বাবে কৰা কৰ্ম্মৰ বাহিৰে আন কাম মানুহৰ বাবে বন্ধন মুলক হয়। সেই বাবে হে অৰ্জ্জুন, তুমি সঙ্গ এৰি যজ্ঞৰ কাৰণে কৰ্ম্ম কৰা।’

সহযজ্ঞাঃ প্ৰজাঃ সৃষ্ট্‌বা পুৰোৱাচ প্ৰজাপতিঃ।
অনেন প্ৰসৱিষ্যধ্বমেষ ৱোহস্ত্বিষ্ট কামধুক॥

 অৰ্থাৎ ‘সৃষ্টিৰ আদিতে যজ্ঞৰ সৈতে প্ৰজাৰ সৃষ্টি কৰি ব্ৰহ্মাই কলে যে এই যজ্ঞৰ দ্বাৰা তোমালোকৰ বৃদ্ধি প্ৰাপ্তি হব, এয়ে তোমাৰ ইষ্ট কামধেনু হওক।’ গতিকে :

এৱং প্ৰৱৰ্তিতং চক্ৰং নানুৱৰ্তয়তীহ যঃ।
অধায়ুৰিন্দ্ৰিয়াৰামো মোঘং পাৰ্থ স জীৱতি॥

 অৰ্থাৎ ‘এই সংসাৰত এনেদৰে চলি থকা যাগ-যজ্ঞৰ চক্ৰক যি নচলায়, তাৰ আয়ু পাপৰূপ আৰু তেনে ইন্দ্ৰিয়-লম্পট মিছাকৈয়ে জীয়াই থাকে।’[৫]


(৫)^ শ্ৰীভগবদ্‌গীতা, অ, ৩।৯,১০,১৬