পৃষ্ঠা:অসমীয়া ব্যাকৰণ আৰু ভাষাতত্ত্ব.djvu/৫৪৩

তড়িত এয়ােগ বি ৪৬১। সা. লি. পুলি স্ত্রীলিঙ্গ ১। আৰ ২। আৰী, আৰী, আৰীয়, আৰিণ আৰি আৰি ব্যবসায় বা উপজীৱিকা অথত এই প্রত্যয়ৰ ব্যৱহাৰ হয়। সংজ্ঞা-শব্দৰ পাচত এই প্রত্যয় যােগ হয় আৰু সম্বন্ধবাচক শব্দ গঠিত কৰে। প্রথম থ: যেনে, কমাৰ (blacksmith, স, কর্মকাৰ বা কৰ্মাৰ:) from কর্ম, কাম (work), স্ত্রী, কমাৰণী ; কুমাৰ, (potter স. কুন্তকাৰ: from কুম্ভ (a pitcher, pot), স্ত্রী, কুমাৰণী ; চমাৰ (a cobble, স. চর্মকাৰঃ) from চর্ম (leather ), স্ত্রী, চমাশী; সূতাৰ (carpenter, স. সূত্ৰধাৰ:) from সূত্র, সূতা (a thread), স্ত্রী সূতাৰণ; কঁহাৰ (belt- metal worker, স. কংসকাৰ) from কাহ (bel-metal), যী, কঁহাৰণী ; ইত্যাদি। দ্বিতীয় থৰা: যেনে, সােণাৰি (a goldsmith, স. স্বর্ণকাৰ, সুৰকাৰ :) from সােণ, সােণা (gold ); পূজাৰি (priest : worshippe, স. পূজাকাৰি) from পূজা (worship); ইত্যাদি। ৪৬২। মুল (Derivation) এই প্রত্যয়ৰ মূল সংস্কৃত কাৰ’ বা ‘কাৰি। মা, প্রাকৃতত ‘কাৰৰ ঠাইত ‘আৰাে’ আৰু ‘আলে’ হয় আৰু অসমীয়াত আৰ’ হয় (হেমচ, ৩২৮)। সেইদৰে কাৰি ঠাইত অসমীয়াত আৰী, আৰি হয়; যেনে স, কুম্ভকাৰ (potter), মা, প্রা. কুভআলে বা কুংভালে, শৌৰসেনী কুম্ভাৰৰ, অ. কুমাৰ ; স, পূজাকাৰি, মা, প্রা. পূজআলিএ, অ. পূজাৰি, পূজাৰী। স্ত্রীলিঙ্গত আৰণী সংস্কৃত তদ্ধিত ‘আনী’ আৰু আৰিণী সংস্কৃত তদ্ধিত ‘ইনি’ৰ পৰা ওলাইছে। চতুশ বিধ পুল্লি ৩৬৩। সা. লি. ১। আল ২। আলা | শ্রীলি আলী, ই, আলিনী আলী, ৰাণী, আলিনী, আলা