পৃষ্ঠা:তত্ত্ব-কথা (Tattva-Katha).pdf/৩: বিভিন্ন সংশোধনসমূহৰ মাজৰ পাৰ্থক্য

No edit summary
পৃষ্ঠাৰ স্থিতিপৃষ্ঠাৰ স্থিতি
-
মুদ্ৰণ সংশোধন কৰা হোৱা নাই
+
মুদ্ৰণ সংশোধিত
পৃষ্ঠাৰ প্ৰধান অংশ (to be transcluded):পৃষ্ঠাৰ প্ৰধান অংশ (to be transcluded):
১ নং শাৰী: ১ নং শাৰী:
<center>
যৌৱন-গৰ্ব্বক ঝাণ্টে পৰিহৰি
<Poem>
যৌৱন-গৰ্ব্বক&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; ঝাণ্টে পৰিহৰি
নামক লৈয়ো যতনে।
নামক লৈয়ো যতনে।
কালৰ হাতত বৃদ্ধ যুৱা নাই,
কালৰ হাতত &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;বৃদ্ধ যুৱা নাই,
কহতু ৰামচৰণে।।
কহতু ৰামচৰণে।।
</center>
বহুতে কয় যে ইশ্বৰৰ বিষয়ে আমি ভাবিচিন্তি একো ঠিক কৰিব নোৱাৰোঁ,সেইদেখি সেই বিষয়ে মূৰ ঘমোৱাটো বৃথা । গ্ৰীচৰ চক্ৰেটিচেও ইযাকে কৈছিল । কিন্তু মূৰ নঘমাও বুলি থাকোঁ কেনেকৈ? কোনোবাই পাৰে নে থাকিব? কোনেও নোৱাৰে । এদিন নহয় এদিন,আজি নহয় কাইলৈ,ইশ্বৰ-চিন্তাত আমি মূৰ ঘমাইবই লাগিব । তুমি ইশ্বৰৰ অংশ জ্ঞানময় জীৱ । অজ্ঞানৰ ঢাকোনে তোমাক ঢাকি ৰাখিবলৈ যিমানকে চেষ্টা কৰক,তুমি সেই অন্ধকাৰ আবৰণ ভেদ কৰি উঠিবলৈ প্ৰাণপণে যত্ন কৰিবাই কৰিবা । কাৰণ তোমাত পৰমাত্মাৰ অংশ আছে । পাৰ্থিৱ বস্তুৰ আৱৰণ ঠেলি সহধৰ্ম্মী অংশই পূৰ্ণ পৰমাত্মাৰে মিলিবলৈ,ইশ্বৰৰ অভিমূখী হৈ চচলিবলৈ সংগ্ৰাম কৰি থাকিবই-যেতিয়ালৈকে সি নিৰ্দ্দিষ্ট স্থান নাপায়গৈ । ভাৰতৰ ষড়দৰ্শন প্ৰণেতাসকলৰ ভিতৰত কোনো কোনো দাৰ্শনিকে অকল তৰ্ক-যুক্তিৰ বাট ঘৰি যদিও ইশ্বৰৰ জ্যোতিত নোলাই অবস্তু অন্ধকাৰত ওলাইছিলগৈ,তথাপি তেওঁলোকে মূৰ নঘমাই নোৱাৰিলে থাকিব । জৈমিনিৰ মীমাংসাৰ মীমাংসা,-বেদ,নিত্য আৰু অভ্ৰান্ত। জীৱৰ ধৰ্ম্ম,-বেদবিহিত যাগ-পূজাদি কৰ্ম্ম কৰি পুণ্য সঞ্চয় কৰি স্বৰ্গ কামনা কৰা । ইয়াতে শেষ । এই মীমাংসাত ইশ্বৰৰ আৱশ্যকতা নাই । কপিলৰ সাংখ্যত কৰ্ম্মকাগুৰ অসাৰতা দেখুৱাই যদিও জ্ঞানৰ শ্ৰেষ্ঠতা দেখুৱা হৈছে,তথাপি সাংখ্য ইশ্বৰমুখী নহয়,সাংখ্য একপ্ৰকাৰ নিৰীশ্বৰবাদী । সাংখ্যই কয়,প্ৰকৃতিৰ লগত আত্মা বা পুৰুষৰ সংযোগেই যত দুখৰ মূল । প্ৰকৃতিৰ পৰা পুৰষৰ ভেদ সাক্ষাৎকাৰ হ'লেও সকলো সুখ-দুখৰ ওৰ পৰে । ইয়াকেই সাংখ্যই কৈবল্য বোলে,অৰ্থাৎ পুৰষ বা আত্মাৰ স্বতন্ত্ৰবোধ । ইশ্বৰৰ অস্তিত্ব কল্পনা এই দৰ্শনৰ মতে অনাৱশ্যক । 'ইশ্বৰাসিদ্ধেঃ । প্ৰমাণভাৱাৎ ন তৎসিদ্ধিঃ' ইত্যাদি সূত্ৰৰ দ্বাৰা সাংখ্যাই ইশ্বৰক একপ্ৰকাৰৰ অস্বীকাৰ কৰিছে । পতঞ্জলিৰ যোগত 'নিৰ্ব্বীজ সমাধি' সংখ্যৰ কৈবৰ আৰু যোগৰ 'নিৰ্ব্বীজ সমাধি'প্ৰায় একে;প্ৰভেদ মাথো যে পতঞ্জলিয়ে ইশ্বৰ মানিছিল;কিন্তু 'ইশ্বৰ প্ৰণিধানাদ্বা'বুলি সমাধি সিদ্ধিৰ বাবে আন আন উপায়ৰ লগতে ইশ্বৰ প্ৰণিধানও এটা উপায় বুলি উল্লেখ কৰিছে মাথোন । এই নিমিত্তে জৈমিনিৰ কৰ্ম্মযোগ,কপিলৰ জ্ঞানযোগ,আৰু পতঞ্জলিৰ ধন্যাযোগ ইশ্বৰমুখী নহয় । ষড়দৰ্শনৰ বাহিৰা চাৰ্ব্বাক দৰ্শনতো একেবাৰে নাস্তিক ।ব্যাসৰ উত্তৰ মীমাংসা বা বেদান্ত ব্ৰক্ষ্মপ্ৰতিপাদক,কিন্তু সেই ব্ৰক্ষ্ম নিৰ্গুণ বেদান্তৰ মুখ্য উদ্দেশ্য নিৰ্গুণ ব্ৰক্ষ্মত স্থিতি অৰ্থাৎ মোক্ষ লাভ । কিন্তু নিৰ্গুণ ব্ৰহ্ম সাধাৰণ লোকৰ ধাৰণাৰ অতীত;সেইবাবেই সগুণ ব্ৰহ্মৰ আৱশ্যকতা । সগুণ ব্ৰক্ষ্মই ইশ্বৰ। উচ্চ অঙ্গৰ হিন্দুশাস্ত্ৰত সেইদেখি ব্ৰক্ষ্ম ইশ্বৰ আৰু শক্তি এই তিনিটা ডাঙৰ তত্বৰ অৱতাৰণা। ব্ৰক্ষ্ম
</Poem>
&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;বহুতে কয় যে ঈশ্বৰৰ বিষয়ে আমি ভাবিচিন্তি একো ঠিক কৰিব নোৱাৰোঁ, সেইদেখি সেই বিষয়ে মূৰ ঘমোৱাটো বৃথা। গ্ৰীচৰ চক্ৰেটিচেও ইযাকে কৈছিল। কিন্তু মূৰ নঘমাও বুলি থাকোঁ কেনেকৈ? কোনোবাই পাৰে নে থাকিব? কোনেও নোৱাৰে। এদিন নহয় এদিন, আজি নহয় কাইলৈ,ইশ্বৰ-চিন্তাত আমি মূৰ ঘমাবই লাগিব। তুমি ঈশ্বৰৰ অংশ জ্ঞানময় জীৱ। অজ্ঞানৰ ঢাকোনে তোমাক ঢাকি ৰাখিবলৈ যিমানকে চেষ্টা কৰক, তুমি সেই অন্ধকাৰ আবৰণ ভেদ কৰি উঠিবলৈ প্ৰাণপণে যত্ন কৰিবাই কৰিবা। কাৰণ তোমাত পৰমাত্মাৰ অংশ আছে। পাৰ্থিৱ বস্তুৰ আৱৰণ ঠেলি সহধৰ্ম্মী অংশই পূৰ্ণ পৰমাত্মাৰে মিলিবলৈ, ইশ্বৰৰ অভিমুখী হৈ চলিবলৈ সংগ্ৰাম কৰি থাকিবই ̶ যেতিয়ালৈকে সি নিৰ্দ্দিষ্ট স্থান নাপায়গৈ। ভাৰতৰ ষড়দৰ্শন প্ৰণেতাসকলৰ ভিতৰত কোনো কোনো দাৰ্শনিকে অকল তৰ্ক-যুক্তিৰ বাট ধৰি যদিও ঈশ্বৰৰ জ্যোতিত নোলাই অবস্তু অন্ধকাৰত ওলাইছিলগৈ, তথাপি তেওঁলোকেও মূৰ নঘমাই নোৱাৰিলে থাকিব। জৈমিনিৰ মীমাংসাৰ মীমাংসা, ̶ বেদ,নিত্য আৰু অভ্ৰান্ত। জীৱৰ ধৰ্ম্ম, ̶ বেদবিহিত যাগ-পূজাদি কৰ্ম্ম কৰি পুণ্য সঞ্চয় কৰি স্বৰ্গ কামনা কৰা। ইয়াতে শেষ। এই মীমাংসাত ঈশ্বৰৰ আৱশ্যকতা নাই। কপিলৰ সাংখ্যত কৰ্ম্মকাগুৰ অসাৰতা দেখুৱাই যদিও জ্ঞানৰ শ্ৰেষ্ঠতা দেখুৱা হৈছে,তথাপি সাংখ্য ইশ্বৰমুখী নহয়, সাংখ্য একপ্ৰকাৰ নিৰীশ্বৰবাদী। সাংখ্যই কয়,প্ৰকৃতিৰ লগত আত্মা বা পুৰুষৰ সংযোগেই যত দুখৰ মূল। প্ৰকৃতিৰ পৰা পুৰষৰ ভেদ সাক্ষাৎকাৰ হ'লেও সকলো সুখ-দুখৰ ওৰ পৰে। ইয়াকেই সাংখ্যই কৈবল্য বোলে, অৰ্থাৎ পুৰষ বা আত্মাৰ স্বতন্ত্ৰবোধ। ইশ্বৰৰ অস্তিত্ব কল্পনা এই দৰ্শনৰ মতে অনাৱশ্যক। 'ইশ্বৰাসিদ্ধেঃ। প্ৰমাণভাৱাৎ ন তৎসিদ্ধিঃ' ইত্যাদি সূত্ৰৰ দ্বাৰা সাংখ্যাই ইশ্বৰক একপ্ৰকাৰৰ অস্বীকাৰ কৰিছে। পতঞ্জলিৰ যোগত 'নিৰ্ব্বীজ সমাধি' সংখ্যৰ কৈবল্য আৰু যোগৰ 'নিৰ্ব্বীজ সমাধি' প্ৰায় একে; প্ৰভেদ মাথোন যে পতঞ্জলিয়ে ঈশ্বৰ মানিছিল; কিন্তু 'ইশ্বৰ প্ৰণিধানাদ্বা' বুলি সমাধি সিদ্ধিৰ বাবে আন আন উপায়ৰ লগতে ইশ্বৰ প্ৰণিধানও এটা উপায় বুলি উল্লেখ কৰিছে মাথোন। এই নিমিত্তে জৈমিনিৰ কৰ্ম্মযোগ, কপিলৰ জ্ঞানযোগ, আৰু পতঞ্জলিৰ ধ্যানযোগ ইশ্বৰমুখী নহয়। ষড়দৰ্শনৰ বাহিৰা চাৰ্ব্বাক দৰ্শনতো একেবাৰে নাস্তিক। ব্যাসৰ উত্তৰ মীমাংসা বা বেদান্ত ব্ৰহ্মপ্ৰতিপাদক, কিন্তু সেই ব্ৰহ্ম নিৰ্গুণ। বেদান্তৰ মুখ্য উদ্দেশ্য নিৰ্গুণ ব্ৰহ্মত স্থিতি অৰ্থাৎ মোক্ষ লাভ। কিন্তু নিৰ্গুণ ব্ৰহ্ম সাধাৰণ লোকৰ ধাৰণাৰ অতীত; সেইবাবেই সগুণ ব্ৰহ্মৰ আৱশ্যকতা। সগুণ ব্ৰক্ষ্মই ইশ্বৰ। উচ্চ অঙ্গৰ হিন্দুশাস্ত্ৰত সেইদেখি ব্ৰহ্ম ইশ্বৰ আৰু শক্তি এই তিনিটা ডাঙৰ তত্ত্বৰ অৱতাৰণা। ব্ৰহ্ম
<center>
<Poem>
অশব্দমৰ্শমৰূপমৱ্যয়ং
অশব্দমৰ্শমৰূপমৱ্যয়ং
তথাৰসং নিত্যমগন্ধৱচ্চ যৎ
তথাৰসং নিত্যমগন্ধৱচ্চ যৎ
</center>
</Poem>