এনে গুপ্তৰত্নক বেদ, ভাৰত, গীতা, ভাগৱত চাই উলিয়াই আনি এই কালৰ উপযোগী জানি পুনৰ প্ৰচাৰ কৰিলে আমাৰ শঙ্কৰদেৱে। এই কথা মাধৱদেৱে গীতেৰে যেনেকৈ কৈছে, ̶ তাক এশবাৰ সত্য সত্য বুলি স্বীকাৰ কৰোঁ ̶
চাৰি বেদ পুৰাণ যত ভাৰত গীতা ভাগৱত চাই।।
ওহি সাৰ বিচাৰ কয় ভাৰত, হৰি বিনে তাৰক নাই।।
সনক সনাতন শুক মুনি নাৰদ চতুৰবয়ন শূলপাণি।
সহস্ৰবয়ন আদি গাৱত হৰিগুণ, সকল নিগম তত্ত্ববাণী।।
কৃষ্ণনামযশ পৰম অমিয়া-ৰস গাৱত মুকুত নিশেষং।
পৰম মুৰুখমতি কহয় মাধৱ দীন, শঙ্কৰ গুৰু উপদেশং।।
দেৱতা আছে। আমি পাশ্চাত্য শিক্ষাত শিক্ষিত হৈ, প্ৰত্যক্ষ আৰু বাস্তৱ জগতত নিমগন হৈ যিমানকে প্ৰত্যক্ষবাদী হৈ আমাৰ ভাৰতীয় মহাজ্ঞানী মহাচিন্তাশীল ঋষিমুনিসকলক কল্পনাবিহাৰী বুলি ঔদ্ধত্য প্ৰকাশ কৰোঁহক, এইটো নিশ্চয় নিশ্চয় যে তেওঁলোক মাথোন কল্পনা ৰাজ্যত থকা সাধুকথা ৰচোঁতা বা বিশ্বাস কৰোঁতা মানুহ নাছিল। তেওঁলোক আধ্যাত্মিক-জ্ঞান-নেত্ৰ উন্মিলিত কৰি দেখিছিল যে এই সংসাৰেই মানুহৰ এক মাথোন শেষ সংসাৰ নহয়, আধ্যাত্মিক জগৎ বুলিও এখন সংসাৰ মানুহৰ জীৱনৰ অন্তত আছে। আজিকালি প্ৰত্যক্ষবাদী বৈজ্ঞানিক দাৰ্শনিকসকলে এই জড় সংসাৰক যেনেকৈ তন্নতন্নকৈ আলোচনা কৰিছে, তেওঁলোকেও সেইদৰে আধ্যাত্মিক জগততো পুঙ্খানুপুঙ্খৰূপৰে আলোচনা কৰি তাৰ তথ্য নিৰ্ণয় কৰিছিল আৰু সেই আলোচনাৰ প্ৰণালী অধিৰোহ অবৰোহ আজিকালিৰ দৰেই খুবেই বৈজ্ঞানিক আছিল। আমি পাশ্চাত্য শিক্ষাত শিক্ষিত হৈ দেৱতাৰ অস্তিত্ব নেমানিব পাৰোঁ, কিন্তু সেই বুলি তেত্ৰিছ কোটী দেৱতা শূন্যত পৰিণত নহয়। সকলো ধৰ্মতে দেৱতাৰ অস্তিত্ব স্বীকৃত হৈছে। আমাৰ মৃত্যু হ'লেও আমাৰ আমিত্ববৰ ওৰ নপৰে, মৃত্যুৰ পাছতো যে আমাৰ আমিত্ব সম্পূৰ্ণৰূপে বৰ্ত্তমান থাকে, বৰং স্থূলদেহৰপৰা মুক্ত হৈ আত্মচৈতন্যৰ বিশেষভাৱে বিকাশ হয়, পাশ্চাত্য পণ্ডিতসকলেও লাহে লাহে এই কথা বুজি আহিবলৈ ধৰিছে। বিলাতৰ সৰ্ব্বশ্ৰেষ্ঠ বৈজ্ঞানিক ছাৰ অলিভাৰ লজে আজি বছৰদিয়েকৰ আগেয়ে কোৱা এই কথা অৱশ্যে অনেকে কাকতত পঢ়িছে। তেওঁ এটা বক্তৃতাত কৈছিল ̶
In justice to myself and my co-workers, I must risk annoying present hearers, not only by leaving or record our conviction that occurrences now regarded as occult can be examined and reduced to order by methods of science carefully and persistently applied but by going further and saying with the utmost brevity that already the facts so examined have convinced me that memory and affection are not limited to that association with matter by which alone they can manifest themselves here and now and that personality persists be-
