পৃষ্ঠা:গীতাসাৰ.pdf/১২২

এই পৃষ্ঠাটোৰ বৈধকৰণ হৈছে
১৮ । আধ্যা ।
বাসনা তত্ত্বজ্ঞান ।

 ভোগ-বাসনা দুবিধ,— শুভ আৰু অশুভ(১)। অশুভ বাসনা পৰিত্যাগ কৰি শুভ বাসনা অৱলম্বন কৰাৰ আৱশ্যকতা ব্যাখ্যা কৰাৰ উদ্দেশ্যে ভগৱানে এই বুলি নতুন ছেদত ধৰিলে, “হে অৰ্জ্জুন ! অভয়, তত্ত্বসংশুদ্ধি(২), জ্ঞান আৰু যোগত স্থিতি; দান, দম আৰু যজ্ঞ; স্বাধ্যায়(৩), তপ আৰু আৰ্জ্জব(৪) এই সমস্তই শুভ বাসনাৰ ফল দৈবী সম্পদ(৫); অহিংসা, সত্য, অক্রোধ, ত্যাগ, শান্তি, পৰনিন্দাবৰ্জ্জন, দয়া, লােভশূন্যতা, মৃদুতা, লজ্জা, চাঞ্চল্যশূন্যতা এইবােৰো দৈবী সম্পৎ বা শুভ বাসনাৰ লক্ষণ। হে ভাৰত ! সাত্ত্বিকী বাসনাৰে যি সকলে সংসাৰত জন্মগ্রহণ কৰে, সেই সকলেই তেজ (সাহ), ক্ষমা, ধৃতি, শৌচ ( চিত্তশুদ্ধি ), অদ্রোহ (অভিৰােধ) অভিমানশূন্যতা এইবােৰ গুণৰ গৰাকী হয় ।

——————————————————————————————————————————————————————————————————————

(১) সাত্ত্বিকী বাসনা শুভ আৰু মুক্তিমাৰ্গৰ হেতু; ৰাজস আৰু তামস বাসনা অশুভ আৰু সংসাৰবন্ধনৰ হেতুস্বৰূপ ৷

(২) মিছা, প্রবঞ্চনা, মায়াদি ত্যাগৰ নামেই তত্ত্বসংশুধি। গীতাৰ ২য়, আধ্যাত স্থিতপ্ৰজ্ঞ পুৰুষৰ ব্যাখ্যাৰ লগত এই বিষয়ে বহলাই কোৱা হৈছে ৷

(৩)শাস্ত্ৰাদি অধ্যয়ন ৷

(৪)কাৰ্য্য,বাক্য, আৰু ভাবৰ একতাৰূপ সাত্ত্বিক ব্যৱহাৰেই আৰ্জ্জব ৷ গীতাৰ ১২শ, আধ্যাত ভগৱৎবস্তুৰ ব্যাখ্যাৰ লগত এই বিষয়ে কোৱা হৈছে ৷

(৫)সাত্ত্বিকী বাসনাই দৈহী সম্পদ ৷গৃহস্থীৰ দৈহী সম্পদৰ বিতংকৈ ধৰিলে